Informatievaardigheden: 1. De onderzoeksvraag: Zoektermen

Bron: Mediatheek NHL Hogeschool

Nadat je hoofd- en deelonderwerpen hebt opgesteld, moet je deze vertalen in zoektermen.
Hoe beter de zoektermen aansluiten op je zoekvraag, hoe beter en sneller je goede resultaten zult bereiken bij het zoeken. 

• Wat zijn de belangrijkste termen voor het onderwerp en de eventuele deelonderwerpen?
• Bedenk synoniemen of zoek deze op in een woordenboek
• Denk eraan dat een term verschillende schrijfwijzen kan hebben
• Denk aan enkelvoud en meervoud bij de zoektermen
• Welke gebruikelijke afkortingen zijn er voor het onderwerp?
• Zijn er bredere termen en nauwere termen te bedenken om je onderwerp weer te geven
• Denk aan samengestelde zoektermen
• Wat zijn de termen voor het onderwerp in een andere taal? Bijvoorbeeld Engels. 

Je kunt hierbij gebruik maken van encyclopedieën (denk ook aan Wikipedia), woordenboeken (bijv. Van Dale Woordenboeken) en handboeken.

Tijdens het zoeken kun je andere termen tegenkomen die nog beter omschrijven wat je zoekt. In dat geval pas je de zoektermen aan. Zoeken is een cyclisch proces. Je zult daarom je zoekactie (vaak) moeten bijstellen.

Wikipedia is een meertalige encyclopedie met miljoenen artikelen. Iedereen kan aan Wikipedia bijdragen. De kwaliteit van artikelen kan onderling heel verschillend zijn. Gebruikers controleren elkaar en er zijn moderatoren. Wikipedia mag (meestal) niet als wetenschappelijke bron gebruikt worden.

De encyclopedie is wel geschikt bron om je orientëren op een onderwerp of om aan zoektermen te komen. Onder de artikelen staan vaak verwijzingen naar wetenschappelijke literatuur. 

Kijk kritisch naar de artikelen en de litertuurverwijzingen.

Zie ook de LibGuide van de Universiteit Utrecht over Wikipedia

Voorbeeld

Je zoekt literatuur over sociale media in het onderwijs.

Je vraag is: Wat is de invloed op het hoger onderwijs van het gebruik van mobiele telefoons en sociale media?

De belangrijkste aspecten van deze vraag zijn:

• Onderwijs
• Mobiele telefoons

• Sociale media

Voor iedere component kun je verschillende zoektermen bedenken.

Tijdens je deskresearch is het raadzaam om bij te houden welke zoektermen en vragen je gebruikt en welke bronnen je raadpleegt. Je kunt daarvoor onderstaand zoeklogboek gebruiken.
In het logboek beschrijf je ook de afwegingen die je rondom jouw 'zoektocht' maakt, zodat je weet waarom je welke keuzes hebt gemaakt. Dit is een verantwoording van jouw zoekstrategie.

Downloaden en zelf invullen.