De wetgever omschrijft het auteursrecht in artikel 1 van de Nederlandse Auteurswet als volgt:
'Het uitsluitend recht van een maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst of van diens rechtverkrijgenden, om dit openbaar te maken of te verveelvoudigen, behoudens de beperkingen bij de wet gesteld.'
Het auteursrecht is een door de wet aan de maker verleend recht. Als auteur krijg je hiermee recht over het werk dat je gemaakt hebt. Het auteursrecht is een zogenoemd ‘uitsluitend’ of ‘exclusief’ recht. Dit houdt in dat je als maker zelf beslist wat er met je werk gebeurt. Je hebt het uitsluitende, exclusieve recht om je werk te exploiteren: dit wordt ook wel exploitatierecht genoemd.
Het auteursrecht gaat in vanaf het moment dat het werk is gecreëerd. Hiervoor hoef je niets aan te vragen of te registreren. Na de dood van de maker gaat het auteursrecht over op de erfgenamen. De duur van het auteursrecht geldt in de hele Europese Unie tot 70 jaar na het overlijden van de maker. Daarna komt het werk terecht in het publieke domein.
Als je een uniek werk gemaakt hebt, dan krijg je hierover automatisch auteursrecht. Dit recht houd je zolang je in leven bent.
Na overlijden gaat dit recht over op de erfgenamen. Zij houden dit auteursrecht tot 70 jaar na het overlijden van de maker. De duur van het auteursrecht geldt voor heel de Europese Unie.
Na 70 jaar komt het werk terecht in het publieke domein. Als een werk publiek domein is geworden betekent dit dat het auteursrecht is vervallen. De erfgenamen kunnen er geen aanspraak meer op maken. Het werk mag nu vrij gebruikt en bewerkt worden door iedereen.
Echter: als de auteursrechten zijn verlopen betekent dit niet dat je niet meer aan bronvermelding hoeft te doen. Je moet altijd vermelden dat het nieuwe werk gebaseerd is op het werk van de inmiddels overleden maker.
Verschil Europese Unie - Amerika
In de Europese Unie geldt voor het auteursrecht voor erfgenamen een termijn van 70 jaar na het overlijden van de maker. In Amerika is die termijn 95 jaar.
Als een werk gepubliceerd is met een Creative Commons licentie betekent dit dat je het kunt gebruiken onder bepaalde voorwaarden. Deze voorwaarden staan beschreven in de soort licentie. De rechten van het werk blijven bij de maker.
Voor het gebruik van dit materiaal hoef je geen toestemming te vragen. Afhankelijk voor welke licentie de maker gekozen heeft, mag je het werk zelfs aanpassen aan jouw behoefte. Je moet vaak wel vermelden dat je dit hebt gedaan.
Er zijn zes Creative Commons licenties beschikbaar waaruit de maker kan kiezen. Je kan hier lezen wat de verschillen zijn.
Op de website van auteursrechten.nl lees je:
'Plagiaat is het overnemen van gegevens uit andermans werk zonder correcte bronvermelding en het op die manier presenteren als je eigen werk. Het is intellectuele diefstal en wordt gezien als fraude. Plagiaat overtreedt de basisprincipes van de ALLEA code; de Europese gedragscode voor wetenschappelijke integriteit. Door middel van parafraseren, citeren en refereren kun je plagiaat voorkomen.'
Je kan plagiaat dus voorkomen door aan bronvermelding te doen.
Let op:
Auteursrecht vervalt 70 jaar na het overlijden van de maker in de Europese Unie. Voor Amerika geldt 95 jaar.
Plagiaat vervalt echter nooit.
Er zijn verschillende referentiestijlen die gebruikt kunnen worden waarmee je kunt laten zien welke bronnen je gebruikt hebt om je opdracht/ onderzoek te onderbouwen.
Bij Saxion is APA7 de voorgeschreven referentiestijl. Elke soort bron moet volgens een richtlijn vermeld worden. Hoe je de richtlijnen voor APA7 moet toepassen, kan je lezen in APA richtlinen uitgelegd.
Daarnaast is er ook nog de library guide APA-richtlijnen uitgelegd (gebaseerd op APA 7).