Skip to Main Content

Duurzame energie en de energietransitie

Deze library guide gaat over duurzame energie, energieopslag, energiebesparing, technisch en organisatorisch.

1.1 Introductie tot energie en energietransitie

In hoofdstuk 1: Aanleiding van de energietransitie, wordt o.a. aandacht besteed aan de klimaatverandering, milieu-en gezondheidsproblematiek, en geopolitieke afhankelijkheid en zelfvoorzienendheid.
Hoofdstuk 2: Energie, basiskennis over energie, energiebronnen en energiedragers
Hoofdstuk 3: Beleidsdoelen van de energietransitie, gaat o.a. over Europese en Nederlandse beleidsdoelen en hoe de energietransitie op de politieke agenda terecht is gekomen.
In hoofdstuk 4: Opties voor een hernieuwbaar energiesysteem, worden in de volle breedte alle niet-fossiele opwektechnieken behandeld.
Hoofdstuk 5: Energiebalans, gaat over de energiebalans van Nederland, waar komt het energieaanbod in het huidige systeem vandaan en waar wordt het voor gebruikt.
In hoofdstuk 6: Energieverbruik, wordt het totale primair energieverbruik uitgesplitst naar energiebron, naar sector en naar toepassing.
In hoofdstuk 7: Energieproductie, wordt het geïnstalleerd vermogen en de geproduceerde energie besproken, dit gaat om elektriciteit, warmte, koude, biobrandstoffen, waterstof en synthetische brandstoffen.
In hoofdstuk 8: Uitstoot van broeikasgassen, wordt voor Nederland per sector bekeken wat de bijdrage is aan de uitstoot van broeikasgassen, en het pad richting 2050, met doelstellingen per sector.
In hoofdstuk 9: Nederland ten opzichte van andere landen, wordt een aantal in het oog springende verschillen uitgelicht, die mede verklaren waarom de energietransitie in elk land anders verloopt.
In hoofdstuk 10: De energiesector, wordt uitgelegd wat de rol van de diverse spelers op de energiemarkt is, de commodityprijs van energiedragers, de kosten van de infrastructuur en hoe de energierekening is opgebouwd.
In hoofdstuk 11: Transport en distributie van energie, wordt de energie-infrastructuur besproken en de impact van de energietransitie op deze energie-infrastructuur.
Hoofdstuk 12: Opslag van energie en vraagsturing, gaat over de noodzaak van energieopslag en vraagsturing en behandeld diverse methoden van energieopslag.
Hoofdstuk 13: het energiesysteem van de toekomst, gaat over de vraag en aanbod van energie in de toekomst, de toekomstige energie-infrastructuur en systeemintegratie en opslag.
Hoofdstuk 14: De energietransitie in een breder perspectief, gaat over de keerzijde die sommige vormen van energie hebben, zoals het gebruik van kritieke metalen, afval, en betaalbaarheid. Ook komt innovatie, draagvlak en de rol van de overheid hier aan bod.

Dit boek is onderverdeeld in vijf delen. 

Deel A gaat over energiegebruik en het verminderen daarvan, energievoorziening en energiebeleid.

Deel B behandelt de verschillende technologieen die beschikbaar zijn om hernieuwbare bronnen te benutten. Aan de orde komen energie uit wind, water, zon , biomassa en aardwarmte.

Deel C betreft elektrische opslagtechnologieen, waterstoftechnologie, warmteopslagsystemen en warmtepompen.

Deel D bespreekt het transport en de distributie van elektriciteit, warmte en gas.

Deel E sluit af met de energiebalans en systeemintegratie. Er worden ook verschillende energiescenario’s voor de toekomst geschetst.

Na het bestuderen van Duurzame energietechniek heb je een goed beeld van de energietransitie en van hernieuwbare energiebronnen volgens de laatste stand van wetenschap en praktijk. De stof wordt verduidelijkt met praktijktoepassingen en rekenvoorbeelden. Op de website, www.duurzameenergietechniek.nl, bij dit boek vind je extra opgaven, verdiepende informatie en links naar de meest actuele stand van zaken met betrekking tot duurzame energietechniek. Duurzame energietechniek is samengesteld en geschreven door ervaren specialisten op het gebied van duurzame energie uit hoger onderwijs en bedrijfsleven. Het is bestemd voor studenten in het hoger onderwijs. Daarnaast is het boek ook zeer geschikt voor professionals bij organisaties of bedrijven. Samen met Toegepaste energieleer en Toegepaste energietechniek vormt Duurzame energietechniek een reeks uitgaven die inhoudelijk en didactisch op elkaar aansluiten, maar die ook goed afzonderlijk te gebruiken zijn.

1.2 Beleid en doelstellingen

1.3 Data over energiegebruik en energieproductie

Statista

De databank Statista is een toonaangevende leverancier van statistische markt- en consumentengegevens.

Klik hier voor uitleg voor gebruik van Statista.

Voorbeeldrapport: Energy in the Netherlands(Alleen toegankelijk voor Saxion-studenten en medewerkers)

In dit rappport vind je gegevens over consumptie en productie van energie in Nederland, de prijzen van energie en de energiemix.

"The dossier Energy in the Netherlands presents facts and figures about the energy sector in the Netherlands It includes information on primary energy and secondary energy production and consumption for different energy sources, capacity of power plants, import volumes and import dependency rate, as well as energy prices. Graphs are provided for comparisons with other European countries."

1.4 Energiemarkt

In: Review of Industrial Organization 55 (2019)

DOI: https://doi.org/10.1007/s11151-019-09682-w

1.5 Energiesysteem

1.6 Acceptatie en participatie

  • Understanding the human dimensions of a sustanable energy transistion< Auteurs: L. Steg L, G. Perlaviciute and E. van der Werff
    In: Frontiers in Psychology 6 (2015)
    DOI: https://doi.org/10.3389/fpsyg.2015.00805

     

    Dit artikel gaat eveneens in op de 'menselijke dimensies’ van duurzame energietransitie. Het richt zich vooral op gedragsaspecten die veranderen in een duurzaam energiesysteem. Bijvoorbeeld: besluiten om je eigen huis te isoleren; temperatuur in huis verlagen; anders reizen (fiets of trein in plaats van eigen auto) of anders consumeren (minder spullen kopen). Het gaat onder meer in op de rol van factoren als kennis, motivatie en contextuele factoren op de totstandkoming van gedrag dat bijdraagt aan de duurzame energietransitie. Op basis daarvan worden strategieën besproken die gewenst gedrag kunnen stimuleren. Hierbij wordt onderscheid gemaakt in structurele strategieën (bijvoorbeeld het aanbrengen van isolatie of het vervangen van een cv-ketel door een warmtepomp) en psychologische strategieën (bijvoorbeeld het verstrekken van informatie of het versterken van sociale netwerken). Tenslotte wordt ook ingegaan op acceptatiestrategieën en op manieren waarom mensen betrokken kunnen worden bij planvorming en besluitvorming.

Het aardgasvrij maken van woonwijken is één van de grote opgaven in de energietransitie. In verreweg het grootste gedeelte van alle woningen wordt aardgas gebruikt voor het verwarmen van de woning, voor het maken van warm tapwater en voor het koken. Vooral het anders verwarmen is ingrijpend in veel opzichten: er zijn aanpassingen nodig in de woning (bijvoorbeeld isolatie, vloerverwarming en / of een warmtepomp), er zijn aanpassingen nodig in de wijk (bijvoorbeeld aanleg van een warmtenet of verzwaren van het elektriciteitsnet) en er zijn aanpassingen nodig in gedrag (bijvoorbeeld om dat het opwarmen van vertrekken langer duurt dan gebruikelijk). In de Handreiking Participatie Aardgasvrije Wijken is veel informatie te vinden over hoe je bewoners betrekt bij en informeert over de veranderingen die plaats gaan vinden.

Windturbines en zonnevelden zijn binnen de Regionale Energiestrategieën (RES-en) belangrijke technieken voor het opwekken van elektriciteit die niet leidt tot CO2-uitstoot. Ze veranderen het landschap en de leefomgeving van mensen, soms op een ingrijpende wijze. Participatie bij planvorming is daarom belangrijk om te komen tot de juiste locaties voor windturbines en zonnevelden. Daarnaast is in het Klimaatakkoord vastgelegd dat er de mogelijkheid is voor financiële participatie: omwonenden moeten kunnen meeprofiteren van de opbrengsten van de turbines of zonnevelden. In de Handreiking Participatie in Duurzame Energieprojecten worden de mogelijkheden voor beide vormen van participatie toegelicht.

This libguide was created by Saxion Library